Thăng Long – Hà Nội đô thành
Nước non ai vẽ nên tranh họa đồ
Cố đô rồi lại tân đô
Ngàn năm văn vật bây giờ còn đây
(Ca dao)
Đất nước Việt Nam ta đã trải qua hàng nghìn
năm lịch sử với nhiều thăng trầm, biến cải với hàng chục triều đại, đời vua,
qua nhiều lần thay đổi quốc hiệu, thể chế… Qua hàng ngàn năm ấy, kinh đô nước
ta cũng nhiều lần thay đổi. Từ Văn Lang của các vua Hùng; Cổ Loa của An Dương
Vương; Hoa Lư của đời nhà Đinh, Tiền Lê; Thăng Long dưới các triều Lý, Trần,
Lê; Tây Kinh của nhà Hồ; Phú Xuân- Huế của nhà Tây Sơn và các đời vua Nguyễn;
và cuối cùng là Hà Nội của chúng ta ngày nay.
Cuốn sách Từ kinh đô đến thủ đô -
Dặm dài đất nước theo năm tháng đưa bạn đọc đến với các kinh đô,
thủ đô của nước ta từ xưa cho đến nay, chúng ta sẽ thấy được một phần lịch sử
đất nước kể từ thời các vua Hùng dựng nước. Cuốn sách được viết theo kiểu kể
chuyện, không nhất thiết theo niên đại mà có sự chắp nối, chen ngang của những
câu chuyện bổ ích, thú vị nhằm giúp bạn đọc có được cái nhìn vừa tổng quan, vừa
đặc tả về các địa danh, danh nhân đã làm nên hồn cốt của các kinh đô – thủ đô
nước ta từ xưa tới nay. Bên cạnh đó, cuốn sách còn được minh họa bằng những bức
ảnh và hình vẽ sinh động nhằm làm tăng tính trực quan cho nội dung cuốn sách.
Cuốn sách Từ kinh đô đến thủ đô -
Dặm dài đất nước theo năm tháng do nhóm các tác giả gồm: Nguyễn
Huy Thắng, Nguyễn Như Mai, Nguyễn Quốc Tín, Đoàn Đức Thành biên soạn. Sách dày
230 trang, bìa cứng, khổ rộng 27 cm, nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành năm 2010.
Nội dung sách chia làm 4 phần: Phần 1
“Văn Lang, Cổ Loa, Hoa Lư, những chặng đường mở nước”; Phần 2 “Với Thăng Long –
Đông Đô: Kỷ nguyên phát triển của Đại Việt”; Phần 3 “Phú Xuân – Huế với nhà
Nguyễn Tây Sơn và vương triều Nguyễn”; Phần 4 “Hà Nội - Trái tim của cả nước”.
Đến với phần đầu tiên “Văn Lang, Cổ Loa, Hoa
Lư, những chặng đường mở nước” bạn đọc sẽ được trở về với thời kỳ đầu dựng
nước, thời đại Hùng Vương với nhà nước Văn Lang. Theo truyền thuyết, thời đại
các vua Hùng ở nước ta bắt đầu từ năm 2879 TCN và kết thúc vào năm 257 TCN, vị
vua đầu tiên là Hùng Quốc Vương, vị vua cuối cùng là Hùng Duệ Vương. Thời Văn
Lang, nước ta chia thành 15 bộ như: Giao Chỉ, Vũ Ninh, Việt Thường, Cửu Chân,
Văn Lang… Các vua Hùng đóng đô ở Văn Lang, Văn Lang vừa là tên nước vừa là tên
kinh đô. Kinh đô này nằm ở vùng ngã ba Bạch Hạc, tỉnh Phú Thọ. Thời đại Hùng
Vương với nền văn minh lúa nước và kỹ thuật đúc trống đồng đạt đến trình độ
cao.
Tiếp theo, chúng ta được đến với kinh đô Cổ
Loa. Vào năm 257 TCN, Thục Phán (An Dương Vương) hợp nhất hai cộng đồng
Âu Lạc và Lạc Việt thành nước Âu Lạc, đóng đô ở Cổ Loa. Để xây dựng nhà nước
hùng mạnh, An Dương Vương cho xây thành Cổ Loa gồm 9 vòng xoáy chôn ốc, 3 vòng
thành trung tâm. Cổ Loa như một mê cung, thuận lợi cho việc tấn công và phòng
thủ. Người Âu Lạc khi đó còn chế tạo ra được cung, nỏ bằng đồng bắn được nhiều
mũi tên một lúc, còn gọi là nỏ liên châu. Các nhà lịch sử đánh giá, Cổ Loa vừa
là kinh thành, vừa là một thị thành và quân thành đặc sắc thời kỳ đó.
Trong quá trình lịch sử, nước ta đã có một
ngàn năm bị phong kiến phương Bắc chiếm đóng, nước mất thì thủ đô cũng chẳng
còn, đất kinh sư của người Việt bị biến thành những trị sở của các thái thú
hoặc các tiết độ…
Đến năm 938, với chiến thắng Bạch Đằng lịch sử
đánh tan quân Nam Hán, Ngô Quyền lên ngôi, Cổ Loa lần thứ hai được chọn là kinh
đô đất nước. Từ đây bước vào thời kỳ độc lập, tự chủ lâu bền của nước ta - nhà
nước Đại Việt – cũng gắn liền với việc Lý Thái Tổ định đô ở Thăng Long (1010).
Qua nhiều biến thiên lịch sử, kinh đô Thăng Long cũng không ngừng thay đổi địa
danh. Khi là Thăng Long dưới thời Lý, Trần. Khi là Đông Đô dưới thời Lê. Khi là
Hà Nội từ thời Nguyễn …
Phần cuối cuốn sách “Hà Nội trái tim của cả
nước”, bạn đọc được đến với thủ đô Hà Nội xưa và nay. Dưới thời Nguyễn, Hà Nội
chỉ còn là một Hà Thành cấp tỉnh hoặc thủ phủ của một xứ bảo hộ. Chỉ đến cách
mạng tháng 8 và Quốc khánh 2/9/1945, Hà Nội mới chính thức là thủ đô, trở thành
trung tâm đầu não của đất nước. Những sự kiện lịch sử, những hình ảnh tư liệu
quý giá về Hà Nội được tác giả thể hiện một cách sống động. Thủ đô Hà Nội trải
qua biết bao khó khăn thử thách với bao chiến tích oai hùng trong lịch sử: Những
phong trào cách mạng ở Hà Nội, “60 ngày khói lửa” đến “Năm của ô tiến về”,
chiến dịch Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không… Từ đó đến nay, thủ đô Hà Nội là
trái tim của cả nước, Hà Nội đã trở thành một thủ đô văn minh, hiện đại bậc
nhất cả nước
Cuốn sách Từ kinh đô đến thủ đô -
Dặm dài đất nước theo năm tháng sẽ mang đến cho bạn đọc những câu
chuyện thú vị về những miền đất từng là nơi đóng đô của nhiều đời vua chúa,
như: Văn Lang, Cổ Loa, Hoa Lư, Thăng Long, Đông Đô, Hà Nội… Những danh nhân,
bậc hào kiệt, những quân vương và những chiến công huy hoàng cùng những nốt
trầm buồn bi tráng trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước ta. Qua cuốn sách,
bạn đọc sẽ hiểu thêm về lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước và thêm
yêu tổ quốc Việt Nam. Sách hiện đang được phục vụ tại phòng Đọc và phòng Mượn
của Thư viện trường THCS Phú La. Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!